Miyomların çıkarılmasını belirleyen temel unsur, miyomun boyutu ve rahmin içindeki yerleşimidir. Tamamen submüköz yerleşimde olan yani rahmin içine doğru büyüyen bir miyom histeroskopiyle rahmin içine vajinadan özel aletlerle girilip, çıkarılabilir. Sayıca fazla olan, rahmin içine gömülen ya da ebat olarak büyük olan miyomlar genellikle açık ameliyatla karın açılarak çıkarılabilir. Ancak şartlar uygun olduğunda, laparoskopiyle yani kapalı ameliyatla çıkarılabilir.

Miyomlar bulundukları yerde genellikle çevrelerini saran kapsül denilen kılıfla sağlam dokudan net sınırlarla ayrılan kitlelerdir. Ameliyat yapılırken, rahim dokusuna açılan kesiden girilerek, miyomlar bu dış kılıfla beraber bütün olarak çıkarılır. Operasyonda çıkarılan miyomlar rahme ve rahim iç zarına zarar verilmeden çıkarılmaktadır.

Miyomektomi rahimdeki iyi huylu miyomların çıkarıldığı cerrahi bir işlemdir. Bu işlemde cerrah miyomları çıkararak, rahmi yeniden düzenler. Histerektomi de olduğu gibi rahmin tamamı alınmadan, sadece miyomlar çıkarılarak işlem yapılır. Deneyimli bir doktorla uygulandığında, son derece güvenli bir yöntemdir.

Miyomektomi ameliyatı neden yapılır?

Miyomların sorun çıkarması yani kadının normal aktivitelerine engel olması halinde, miyomektomi yapılması önerilebilir. Hastalar bunu çocuk yapma planları varsa, miyomları kısırlığa neden oluyorsa ve rahimlerinin alınmasını istemiyorlarsa tercih etmelidir.

Miyomların kesin olarak kısırlığa ya da gebeliğe olumsuz etki yaptığı belirlenmiş değildir. Bazı kadınlar miyomları olduğu halde, gebe kalmakta zorluk yaşamazken ve gebeliği sorunsuz geçirirken, bir bölüm kadında bunun aksi yaşanır. Kadınlarda tekrarlayan düşükler, gebe kalamama gibi etkiler görülür. Bu durumda kadına miyom çıkarma ameliyatı uygulanması gerekir. Özellikle rahim içinde yerleşimde olan submukozal miyomların varlığında, bu olumsuz etkiler görülebilir. Miyomektomi ameliyatı yapılan kadınlar, daha sonra gebe kalabilirler.

Sezaryen sırasında miyom çıkarılır mı?

Gebelik döneminde kadında artan hormonların etkisiyle var olan miyomda büyüme ya da yeni miyomların oluşması söz konusu olabilir. Bu yüzden sezaryenle doğum sırasında miyomlara oldukça sık rastlanabilir. Miyomların rahimde derinde gömülü olması halinde, miyoma ulaşmak için rahim kasına yapılacak kesinin ciddi kanamalara neden olması mümkündür. Bu yüzden yüzeysel yerleşimde olan ya da küçük bir sapla rahme tutunmuş olan miyomlar dışında, sezaryen sırasında miyom çıkarılması düşünülmez. Zaten gebelik sonrasında büyümüş olan miyomların genellikle küçülme eğilimi göstermesi nedeniyle, sezaryen yapılırken miyomların çıkarılmasına gerek kalmayabilir.

Miyom çıkarma ameliyatının (miyomektomi) riskleri nelerdir?

Miyom çıkarma ameliyatı genel anestezi altında uygulanır. Bu yüzden ilk olarak anestezi kaynaklı olan riskleri bulunmaktadır. Ancak deneyimli bir anestezi uzmanıyla, hastanın doğru değerlendirilmesiyle bu riskler en aza indirilir. Bu ameliyatlar genellikle kanlı olur. Az sayıda miyom çıkarıldığında fazla kanama olmasa da, çok sayıda miyomun çıkarıldığı ameliyatlarda rahme açılan kesi sayısı fazla olacağından, hastada ciddi şekilde kan kaybı olabilir.

Miyomlar deneyimli bir doktor tarafından hızlı ve doğru şekilde çıkarıldığında, rahme yapılan kesi sayısının az tutulması, gerekli olması halinde hazırda kan nakli yapılması için birkaç ünite kanın bulundurulması, hastadaki kan kaybından olacak riskleri azaltacaktır. Bu miyomdan kaynaklı kansızlık yaşayan hastalarda daha önemli bir hale gelmektedir. Karından yapılan jinekolojik ameliyatların hepsinde, iç organlarda yapışıklık riski bulunmaktadır. Bu etkinin yumurtalıklar ve tüpler çevresinde olması halinde, organların işlevleri olumsuz etkilenecek, tüplerde kapanmaya sebep olarak gebe kalamama ya da zor gebe kalma gibi etkilere neden olacaktır. Ameliyatın kısa sürede bitirilmesi, yapışıklık sorununun azaltılması için önlemler alınması riskin azaltılmasına yardımcı olabilir. Laparoskopi tekniği kullanılsa bile, yapışıklığın tamamıyla önlenmesi söz konusu değildir.

Karın içindeki yapışıklığın oranı, kadının yapısal özelliklerine ve cerrahi tekniğe bağlı değişim gösterir

Fazla sayıda ve büyük boyda miyomun çıkarıldığı ya da miyomların rahim ağzı gibi çıkarılması zor olan bölgelerde olması gibi zorlu ameliyatlarda rahmin alınması gerekebilir. Bu az sayıda miyomu olan kadınlarda nadir görülen bir durumdur.  Miyom çıkarılması için kullanılan cerrahi teknikte ameliyattaki riskleri belirleyen önemli bir etkendir. Karından girilerek yapılan açık ameliyatlarda, laparoskopiyle yani ince borularla yapılan ameliyatlarda oluşacak riskler bulunmaktadır.

Miyom çıkarma ameliyatı cerrahın iyi ve tecrübeli olduğu teknikle gerçekleştirilmeli

Miyom çıkarma ameliyatı sırasında rahim duvarının bütünlüğünün bozulması halinde, ileride gebelik yaşandığında doğumun sezaryenle olması gerekir. Bu rahmin doğum kasılmaları sırasında, miyomun çıkarılması sırasında rahim kasına yapılan kesi yerinde yırtılma olasılığının olmasından kaynaklanır. Uygulanan ameliyat tekniği ne kadar iyi olursa olsun, açılan kesi ne kadar iyi tamir edilirse edilsin, rahimde gömülü miyom olduğunda, bu sorun yaşanır. Bu nedenle miyom çıkarma ameliyatı geçirmiş olan kadınlar, sezaryen yoluyla doğum yapmalıdır.

Miyomektomi ameliyatının risklerinin azaltılması için öneriler

Demir takviyesi ve multivitaminler: Kadının adet kanamaları şiddetli oluyorsa ve bu demir eksikliğine neden olmuşsa, doktor demir takviyesi alınmasını önerebilir.

Hormon tedavisi: Kansızlık sorununu düzeltilmesi için, ameliyattan önce kadına hormon tedavisi önerilebilir. Doktor menstrual kanamanın durdurulması ya da azaltılması için, GnRH agonist, doğum kontrol hapı ya da diğer hormon tedavilerinin kullanılmasını önerebilir. Terapi olarak verildi zaman GnRH agonistleri progesteron ve östrojen hormonu üretimini bloke edebilir, adet kanamalarını durdurur ve bu sayede hemoglobin ve demir depolanmasına yardımcı olur.

Miyomların küçültülmesi için tedavi uygulanması: Miyomların ve rahmin küçültülmesi için, GnRH terapisi gibi hormonal tedaviler faydalı olur. Bu sayede doktorun minimal invazif bir cerrahi yaklaşım kullanması sağlanır. Yani dikey kesi yerine, küçük yatay bir kesi ya da açık ameliyat yapmak yerine laparoskopi uygulanması gibi tercihler yapılabilir. GnRH agonistleri kadınların çoğunda menopoz semptomlarının oluşmasını sağlarlar. Yani kadında gece terlemeleri, sıcak basması, vajinal kuruluk gibi etkiler meydana gelebilir. Fakat bu tür sorunlar ilaçların kullanımının bırakılmasıyla tamamen sona erer.

Miyomektomi ameliyatı sonrasında yeniden miyom oluşur mu?

Miyom kadının genetik özellikleriyle alakalı bir sorundur. Miyom çıkarma ameliyatıyla miyomu alınan kadının rahmi yerinde durduğu sürece, tekrar miyom oluşma olasılığı bulunmaktadır. Fakat yeniden miyom oluşma durumu, ameliyatta rahimde olan küçük miyomların hepsinin çıkarılamaması halinde de yaşanabilir.

Robotik cerrahiyle miyom çıkarma ameliyatı

Miyomlar kadınların en fazla etkilendiği iyi huylu tümörlerdir. Bunlara cerrahi girişim gerekli olduğunda, hastalarda olumsuz etkilere neden olması söz konusudur. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte, miyom çıkarma ameliyatları robotik cerrahi teknikle yapılmaya başlanmıştır. Bu teknikle ameliyat edilen hastalar, daha kısa sürede normal yaşamına dönebilir. Büyüme oranı fazla olan, kanamalara neden olan, bası yapan, kabızlığa neden olan, ağrı etkisi gösteren miyomlar ameliyatla çıkarılmalıdır. Yerleşim yerine göre farklı etkilere neden olan miyomlar, hastalarda farklı şikâyetlere neden olabilir. Robotik cerrahiyle yapılan miyom çıkarma ameliyatlarında, hastanın karın bölgesinde daha küçük kesiler açılarak operasyon yapılabilir.

Bu yöntemle uygulanan ameliyatlarda, dezavantajlar ortadan kalmaktadır. Hastada daha küçük kesi açılabildiği gibi, kadının rahim katları tek tek dikilebilir. Ameliyat sırasında dokular üç boyutlu ve 10-20 kat büyütülerek görüntülenir. Bu sayede dokulara daha kolay girişimde bulunulabilir. Ayrıca hastalarda daha az ağrı olmasını, enfeksiyon riskinin azaltılmasını ve karın içi yapışıklıkların en az orana indirilmesini sağlar.