Servikal yetmezlik, aynı zamanda rahim ağzı yetmezliği diye adlandırılmakta olup, cerrâhî girişim ile kontrol altına alınır. Servikal yetmezliğe sahip olan hastalara, gebelik boyunca rahim ağzının kapalı kalabilmesi için küçük bir tıbbî müdahale yapılır. Genel anestezi altında uygulanan bu işlem, tıp literatüründe serklaj olarak isimlendirilir. Son derece kısa sürer ve 5-10 dakikada tamamlanır. Sıvı formunda anestezik bir madde kullanılarak rahim ağzının ve vajinanın dezenfekte edilmesi sağlanır. Daha sonra rahim ağzına dikiş atılır. Bu operasyonun ardından hafif şiddette kanamalar görülebilir. Gebeliğin 37. haftasında dikişler alınır ve doğumun gerçekleşmesi beklenir.
Serklaj Ne Zaman Yapılır?
Serklaj, genellikle hamileliğin 12. ve 14. haftalarında yapılan bir işlemdir. Ancak rahim ağzında eğer hamileliğin ilerleyen dönemlerinde erken açılma olursa, bu durumlarda da hemen serklaj uygulanır. Erken doğum riskinin yüksek olduğu bu vakalarda hiç vakit kaybetmeksizin derhal uygulanması gereken cerrahî girişime, acil serklaj denir.
Serklaj Nasıl Yapılır?
Serklaj çoğunlukla epidural veya spinal anesteziyle uygulanmaktadır. Rahim ağzının çevresini saran kalın bir cerrahî bant kullanılarak yapılan bir dikiş işlemi olup çok kısa sürede tamamlanmaktadır. Serklaj, rahim ağzının tam olarak kapanmasını sağlamakta ve açılmasına engel olmaktadır. Bu işlemin ardından, lekelenmeye benzer kanamalar, vajinal akıntı ve alt karın bölgesinde zaman zaman kramp gibi hafif şiddette ağrılar oluşabilir. Ancak bu yakınmaların hepsi serklaj işleminin geçici bir sonucudur ve herhangi bir zararı yoktur. Serklaj operasyonunun ardından anne adayı 24 saat boyunca gözetim altında tutularak taburcu edilir. Fakat hastaneden çıktıktan sonra evde de bol bol istirahat etmeli ve en az 1 hafta boyunca cinsel birliktelikten uzak durmalıdır.
Serklaj İşleminin Riskleri Nelerdir?
•Bilhassa acil serklaj işlemi sırasında amniyon kesesi yırtılabilir ve amniyon sıvısı gelebilir.
•Serklaj uygulaması bazen doğum sancılarının başlamasına da yol açabilir.
•Kimi zaman da serklaj sebebiyle rahim ağzında enfeksiyon meydana gelebilir.
•Genel anesteziyle uygulandığında anesteziden kaynaklı riskler söz konusudur.
•Dikişlerin alınmasından evvel doğum gerçekleşmeye başlarsa rahim ağzında yaralanmalar oluşabilir.
Serklaj işleminin sakıncalı olduğu durumlar nelerdir?
•Doğum eylemi aktif olarak başlamış ise, serklaj yapılmamalıdır.
•Rahimden aktif kanama olması durumunda serklaj yapılması sakıncalıdır.
•Rahim içerisinde veya amniyon kesesinde enfeksiyon mevcutsa, serklaj uygulanmamalıdır.
•Su kesesinin açılması serklaj işlemine engeldir.
•Yaşamı tehdit eden fetal anomali tespit edildiyse serklaj yapılamaz.
•Fetüsün yaşamadığı gözlemlenirse serklaj uygulanamaz. Fakat serklaj dikişi daha evvel atılmış ise, yukarıdakilerden biri oluştuğunda dikişlerin alınması ve doğumun kendi doğal seyrine bırakılması gerekmektedir.
Serklaj Riskleri Nelerdir?
Doğru yöntemle ve doğru zamanda yapıldığı takdirde, serklaj işlemi yararlı olabilir. Ancak tüm cerrâhî girişimlerde olduğu gibi serklaj uygulamasında da komplikasyon riskleri mevcuttur. Oldukça seyrek görülse de serklaj yapılması bazen, kasılmaya, enfeksiyona, kanamaya ve amniyon sıvısının erken gelmesine yol açabilmektedir.
Serklaj Sonrası Doktorunuza Acil Başvurmanız Gereken Durumlar Nelerdir?
Operasyonun ardından belli sıklıkta sancılarınız ve kasılmalarınız oluyorsa hemen doktorunuza müracaat etmelisiniz.
Eğer vajinal kanamalar lekelenmelerden daha çok oluyor ise derhal doktora başvurulmalıdır.
Serklaj sonrasında meydana gelen hafif akıntıların dışında yeşil gri renkte ve kötü kokulu akıntılar oluyor ve buna kaşıntı da eşlik ediyorsa, vakit kaybetmeden doktorunuza danışmanız lazımdır.
Serklaj işleminden sonra ateşiniz 38 dereceye ya da daha yükseğe çıkarsa tıbbi destek almanız gereklidir.
Servikal Yetmezlik Tedavisi için Serklaj Ne Zaman Yapılır?
Serklaj işlemi, acil ve koruyucu serklaj olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Acil serklaj, servikal yetmezlik tespit edilir edilmez uygulanmalıdır. Fakat koruyucu serklaj yapılacaksa, hamileliğin 12. ve 14. haftaları beklenmelidir.
Uygulamadan evvel ultrason ile görüntüleme sağlanmalı, gebeliğin kaçıncı haftasının yaşandığı, fetüsün canlı olduğu ve herhangi bir anomaliye sahip olup olmadığı saptanmalıdır.